Przedsiębiorstwa, infrastruktura o wartości ponad 140 mln euro i siedziba UNESCO: plan Barcelony, by stać się stolicą „niebieskiej gospodarki”

Barcelona ma jasny cel: być liderem niebieskiej gospodarki , wykorzystując w pełni potencjał morza. Stolica Katalonii niedawno obroniła swoją pozycję na jednym z najważniejszych światowych kongresów poświęconych innowacjom miejskim – Smart Cities Expo World Congress . Na tym spotkaniu firm i startupów , niebieska gospodarka była kluczowym tematem, promowanym przez międzynarodowe instytucje, takie jak Światowa Rada Oceanów (WOC), której jedna z siedzib znajduje się w Barcelonie.

Koncepcja „ niebieskiej gospodarki” jest w dużej mierze nieznana, a jednak skrywa w sobie wiele możliwości, jak argumentują firmy i grupy inwestycyjne uczestniczące w konferencji. Ponieważ obejmuje ona szeroki wachlarz działalności i sektorów, w tym rybołówstwo, akwakulturę, biotechnologię morską, turystykę przybrzeżną i morską, działalność żeglarską oraz logistykę, stanowi ona w dużej mierze niewykorzystany motor wzrostu. Dostrzegają to organizacje takie jak Hiszpańska Konfederacja Organizacji Biznesowych (CEOE), która powołała własną komisję monitorującą ten „krytyczny czynnik o znaczącym potencjale konkurencyjnym dla całej hiszpańskiej gospodarki”.

Jako rozwijający się sektor, obszar innowacji jest ogromny, podobnie jak wyzwanie jego zrównoważonego rozwoju. Jednak pomimo możliwości, inwestorzy wciąż wahają się przed inwestowaniem w tego typu projekty, głównie ze względu na długie ramy czasowe i warunki pogodowe, na jakie są one narażone, wyjaśniają analitycy zgromadzeni w Barcelonie. Przyczynia się do tego również brak zrozumienia, ponieważ nie ma oficjalnej definicji niebieskiej gospodarki, co utrudnia oszacowanie jej zakresu.

Według najnowszego raportu Puertos del Estado „ niebieska gospodarka to termin stworzony przez Komisję Europejską, który obejmuje zbiór działań gospodarczych związanych z morzem, oceanami i wybrzeżami”, w tym wszystko, od rybołówstwa i akwakultury, odnawialnych źródeł energii morskiej, odsalania, transportu morskiego i turystyki przybrzeżnej... aż po działalność polegającą na wytwarzaniu towarów z oceanów i mórz.

Zgodnie z tą europejską definicją i najnowszymi dostępnymi danymi za 2019 rok, Hiszpania przekroczyła średnią europejską, generując 100,382 mld euro i zatrudniając 905 651 osób. Jednak Puertos del Estado (hiszpański zarząd portów) również stosuje własną definicję niebieskiej gospodarki, która obejmuje badania i szkolenia, a także żeglarstwo rekreacyjne. Według tej alternatywnej definicji, Hiszpania wygenerowała 88,452 mld euro i zatrudniała 480 000 osób.

Różne definicje utrudniają porównywanie danych. Barcelona, ​​korzystając ze swojego położenia geograficznego, ma własne kryteria oparte na dwunastu sektorach, które uznała za strategiczne do promowania, jak wyjaśnia Anna Majó , dyrektor ds. sektorów strategicznych i innowacji w Barcelona Activa.

W ten sposób miasto identyfikuje pięć ugruntowanych sektorów (takich jak działalność portowa, logistyka i transport morski, rybołówstwo i działalność żeglugowa), pięć sektorów wschodzących (biotechnologia i energia odnawialna) oraz dwa sektory przekrojowe (badania i kultura). W ramach tych sektorów promowane jest tworzenie wartości ekonomicznej, a także jej ciągłość poprzez szkolenia (ponad 7000 studentów rocznie) i upowszechnianie, podtrzymując system, który w 2024 roku wygenerował do 11,2 mld euro. Stanowi to 5% całkowitego PKB Barcelony, a ponadto sieć biznesowa składająca się z 1600 firm i ponad 51 000 pracowników (4,3% całkowitego zatrudnienia w mieście). W tym samym czasie zatrudnienie w niebieskiej gospodarce wzrosło o 23%, podczas gdy średnia miejska wzrosła o 8,6%. Te dane (pierwsze dostępne) zostały zdecydowanie poparte przez Obserwatorium Gospodarki Niebieskiej w Barcelonie podczas konferencji w tym tygodniu: ten odsetek, choć niewielki, świadczy o tym, że stolica Katalonii umacnia swoją pozycję w strategicznym sektorze, dążąc do dywersyfikacji gospodarki. A przy okazji, chce utrzymać część dynamiki, jaką sektor morski zyskał dzięki Pucharowi Ameryki w 2024 roku.

„Przyspieszyliśmy ponad 30 projektów przedsiębiorczych w niebieskiej gospodarce. Pomogliśmy też innym przedsiębiorcom dostrzec w morzu szansę. Na przykład firma monitorująca lasy wykorzystuje tę samą technologię w odniesieniu do morza, ale nie brała pod uwagę, że morze może być również jej miejscem pracy. Firmy działające w oceanie, z udanym modelem biznesowym, mają globalny rynek . To firmy o bardzo dużym potencjale wzrostu” – podkreśla Majó. Ilustruje to konkretnymi przykładami, które zaobserwował w ekosystemie startupów w Barcelonie: od rozwiązania zapobiegającego utlenianiu materiałów bez użycia zanieczyszczających chemikaliów, po suplementy diety z solą morską.

Jeśli chodzi o sektor biznesowy, Obserwatorium, wspólna inicjatywa Rady Miasta Barcelony, Portu w Barcelonie i Uniwersytetu w Barcelonie, szacuje, że większość (59%) nadal specjalizuje się w transporcie i logistyce , korzystając z potencjału portowego miasta. Osiemnaście procent pracuje bezpośrednio w Porcie w Barcelonie, a kolejne 18% zajmuje się działalnością związaną z życiem morskim, taką jak rybołówstwo.

Miasto, które szczyci się tym, że znajduje się w pierwszej dziesiątce stolic o największej aktywności biznesowej związanej z niebieską gospodarką w różnych rankingach europejskich, dysponuje publicznym planem inwestycyjnym do 2028 r. o wartości 142 mln euro na rozwój trzech nowych niezbędnych infrastruktur: Parku Technologii Morskich do celów badań i szkoleń, centrum technologii morskich i biznesu BlueTechPort oraz centrum obywatelsko-kulturalnego Barcelona Mar de Ciència.

Do grona tych instytucji dołącza fakt, że UNESCO , od tego lata do 2030 roku, otwiera w Barcelonie swoją globalną siedzibę poświęconą innowacjom i badaniom w niebieskiej gospodarce (Centrum Współpracy Dekady Oceanu). Centrum będzie promować badania i rozwój, a także partnerstwa międzynarodowe. Po tym wydarzeniu Rada Miasta ogłosiła, że ​​„Barcelona jest pierwszym miastem, które przewodzi jednemu z dziesięciu wyzwań wyznaczonych przez Organizację Narodów Zjednoczonych w zakresie ochrony ekosystemu morskiego oraz rozwoju zrównoważonej i sprawiedliwej gospodarki oceanicznej”.